تقویم: نبرد سرنوشت ساز هواداران بني عباس با سپاهيان اموي
|
تقویم هجری قمری |
| روز واقعه:7 محرم |
| سال 132 هجری قمری |
پس از آن كه قيام مخالفان بني‌اميه، فراگير و سراسر عالم اسلام را دربرگرفت، ابومسلم خراساني شهرهاي شرقي اسلام، يعني افغانستان، خراسان و شهرهاي مياني، مركزي و جنوبي ايران را يكي پس از ديگري فتح كرد و قحطبه بن شبيب را كه از داعيان معروف بني‌عباس و از فرماندهان آنان بود با سپاهي بزرگ، به سوي عراق گسيل داشت.
يزيد بن عمر بن هبيره كه عامل امويان در عراق، ايران و شرق عالم اسلام بود، در شهر "واسط" واقع در عراق، مستقر و مناطق و نواحي تحت فرمان خود را كنترل مي‌كرد. عاملان و سپاهيان او پس از شكست از سربازان ابومسلم خراساني، همگي به سوي واسط عقب نشيني كرده و در اين شهر تجمع نمودند. ابن هبيره، سپاهيان خويش را مجدداً سازماندهي كرد و با آرايش جديد آماده دفاع گرديد.
سپاهيان قحطبه، پس از فتح شهرهاي ايران، وارد عراق گرديده و به سوي واسط هجوم آوردند. دو سپاه در مكاني به نام "زاب"، در بيست و پنج فرسنگي كوفه، با هم روبرو شده و به درگيري پرداختند. نبرد سنگين و سختي ميان آنان به وقوع پيوست و از طرفين، تعداد بي‌شماري جان باخته و يا زخمي گرديدند، ولي سپاهيان اموي متحمل شكست و هزيمت شده و به ناچار، به سوي واسط عقب نشيني كردند و هواداران بني‌عباس را به تهاجمات بعدي تحريص كردند.
اين واقعه، در هفتم محرم سال 132 قمري به وقوع پيوست. همين شكست، باعث فروپاشي خلافت جائرانه بني‌اميه گرديد و از آن پس شهرهاي عراق مانند كوفه، بصره و واسط نيز به دست عباسیان گشوده شد و ابن هبيره نيز در صحنه نبرد با عباسيان كشته گرديد و سپاهيان اموي، به طور كلي پراكنده و متفرق شدند.
در همان ايام بزرگان بني‌عباس وارد كوفه شده و پس از مدتي، با ابوالعباس سفاح، به عنوان نخستين خليفه عباسي بيعت نمودند.
پانویس
- ↑ نك: تاريخ اليعقوبي، ج 2، ص 344؛ تاريخ الطبري، ج 7، ص 412.
منابع
موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام